جزیره قشم، یکی از جواهرهای طبیعی ایران، با جاذبههای فراوان خود، از جمله جنگل حرا قشم یک منطقه بسیار ویژه و منحصربهفرد را به گردشگران ارائه میدهد. جنگل حرا، نامی است که در اقلیم خشک و بیابانی جزیره قشم، بهگونهای زیبا و سحرآمیز شکلگرفته است و ارزشهای زیادی در زمینههای محیط زیستی و گردشگری دارد.
تاریخچه جنگل حرای قشم
تاریخچه جنگل حرا در جزیره قشم به سال ۱۳۵۱ میرسد، زمانی که این منطقه بهعنوان "منطقه محافظتشده حرا" معرفی شد. این تصمیم بهمنظور حفاظت و حراست از ثروتهای طبیعی و تنوع زیستی این جزیره اتخاذ شد. پس از آن، در سال ۱۳۵۴، با گسترش وسعت جنگل حرا به ۸۵٬۶۸۶ هکتار، این منطقه بهعنوان "پارک ملی حرا" معرفی شد. این تغییر نهتنها بر توسعه و حفاظت از جنگل حرا بلکه بر تبدیل آن به یک مقصد گردشگری معتبر نیز تأثیرگذار بود.
ارزشهای منحصربهفرد جنگل حرا در سال ۱۳۵۶ با ثبت آن بهعنوان قسمتی از "شبکه جهانی زیستکره و انسان" توسط یونسکو به شهرت جهانی دستیافت. این ثبت نشان از اهمیت بیولوژیکی و اکولوژیکی این جنگل و نیز نقش آن در حفاظت از تنوع زیستی دارد.
در حال حاضر، جنگل حرا تحت حفاظت و مدیریت اداره کل محیطزیست استان هرمزگان قرار دارد. این نهاد مسئولیت حفظ و مراقبت از جنگل را به عهده گرفته و تدابیر لازم برای حفظ تنوع زیستی، جلوگیری از تخریب محیطزیست و ترویج گردشگری پایدار را اجرا میکند.
باتوجهبه شرایط اکولوژیکی منحصربهفرد، جنگل حرا بهعنوان یک زیستگاه متنوع و پویا برای پرندگان مهاجر و آبزیان محلی شناخته میشود. این ویژگیها کمک کردهاند که جنگل حرا به یک مقصد گردشگری محبوب تبدیل شود، جایی که گردشگران میتوانند از زیباییها و تنوع زیستی این منطقه لذت ببرند.
تاکنون تحقیقات نشان دادهاند که حدود ۸۰ درصد از آبزیان دریای خلیجفارس در جنگل حرا تخمریزی میکنند. این نکته مهم نشاندهنده اهمیت بالای جنگل حرا بهعنوان یک اکوسیستم دریایی است که به حفظ و تنظیم جریان زندگی در منطقه کمک میکند.
هرچند که جنگل حرا در حال حاضر تحت حفاظت است، اما آینده جنگل حرا به هماهنگی بین نهادهای مختلف و همکاری بینالمللی نیازمند است تا این منطقه بینظیر و مهم به نسلهای آینده منتقل شود.قبل رزرو تور قشم و سفر به این جزیره زیبا و بازدید از جنگل حرا بهتر است تا این جاذبه گردشگری قشم را کامل تر بشناسید.
اکوسیستم جنگل حرا
اکوسیستم جنگل حرا یک سیستم زیستی منحصربهفرد است که در سواحل جزیره قشم واقع شده و ویژگیهای زیستمحیطی خاص خود را دارد.
پرندگان مهاجر: جنگل حرا بهعنوان یک پناهگاه طبیعی و محل سکونت بسیاری از پرندگان مهاجر گرمسیری شناخته میشود. این پرندگان شامل حواصیل بزرگ، اگرت بزرگ و ساحلی، حواصیل هندی، کفچه نوکتیز، سلیم خاکستری، گیلانشاه و کاکائی میشوند. وجود این پرندگان در جنگل حرا، آن را به یک مقصد مهم برای مشاهده پرندگان و مطالعات اکولوژیکی تبدیل کرده است.
تنوع زیستی در آب: تغییرات جریان آب در اطراف جنگل حرا تأثیرات جذابی بر زندگی در این منطقه دارد. در زمانهایی که جریان آب ثابت است، عمق آب اطراف جنگل حرا حدود یک و نیم متر است. اما در زمان مد، این عمق به بیش از ۴ متر افزایش مییابد و برخی از درختان جنگل به زیر آب میروند. این افزایش عمق آب در زمان مد، باعث افزایش جمعیت ماهیان در این منطقه میشود.
گونه حرا (Avicennia marina): حرا، یا به عبارت دقیقتر Avicennia marina، یکگونه از گیاهان شورپسند است که در جنگل حرا قشم رشد میکند. نام علمی این گونه از نام دانشمند ایرانی، ابنسینا، گرفته شده است. حرا با شاخهها و ریشههای خود در آب فرومیرود و بهعنوان یک گیاه شورپسند، مقداری از آبشور را تصفیه کرده و از آن برای رشد خود استفاده میکند. این گیاه به دلیل توانایی در تحمل شوری آب، در شرایط محیطی سخت جنگل حرا قشم رشد میکند.
جنگل دریایی: گاهی این جنگل به نام "جنگل دریایی" هم شناخته میشود. دلیل این نامگذاری نیز ارتباط گیاه حرا با آبهای شور است. حرا بهعنوان یکی از گونههای درختان جنگل دریایی بهخوبی با شرایط آبشور دریا سازگاری دارد و این جنگل بهعنوان یک اکوسیستم منحصربهفرد از لحاظ زیستشناسی شناخته میشود.
زندگی در آب و زمین: درختان حرا بهعنوان یکی از منابع طبیعی مهم در این منطقه علاوه بر رشد در آب، در زمین هم رشد میکنند. این درختان اقدام به تصفیه آبشور میکنند و با افزایش جزرومد در طول روز، منظره منحصربهفرد و شگفتانگیز ایجاد میشود که درختان بهنوعی از زیر آب بیرون میآیند.
چندل: چندل نیز از گونههای گیاهی است که در جنگل حرا قشم یافت میشود. این گیاهان نقش مهمی در ایجاد پوشش گیاهی این جنگل دارند و به تنوع زیستی این منطقه افزودهاند.
ویژگیهای زیستشناسی:
- این درختان برخوردار از شاخهها و ریشههایی است که در آب فرومیروند و در آنجا رشد میکنند.
- گیاه حرا بهعنوان یکگونه شورپسند، شوری آب دریا را تحمل کرده و از آن بهرهمند میشود.
- دانههای گیاه حرا روی درختان آن رشد کرده و به نهال تبدیل میشوند، سپس بر روی زمین افتاده و به درختی مستقل تبدیل میشوند.
- گیاهان چندل و حرا با توانایی در تصفیه آب، نقش مهمی در ایجاد تعادل در اکوسیستم جنگل حرا دارند.
جنگل حرا با این ویژگیها و زیباییهای طبیعی خاص خود یک اکوسیستم منحصربهفرد و محلی مناسب برای مشاهده و مطالعه طبیعت بهحساب میآید.
ثبت ملی و جهانی جنگلهای حرا
ثبت ملی و جهانی جنگلهای حرا نهتنها نشان از اهمیت بالای این منطقه برای ایران بلکه بهعنوان یک نقطه مهم در ترویج حفاظت از محیطزیست در سطح جهانی است.
- ثبت ملی: با تلاشهای پیگیران حفاظت محیطزیست و مسئولان محلی، جنگلهای حرا در ایران بهعنوان "منطقه حفاظت شده ملی" تشخیص داده شدهاند. این تعیین به معنای تأکید بر اهمیت این جنگلها بهعنوان یکی از منابع طبیعی و بیابانی ایران است و اقدامات حفاظتی و مراقبتی در این حوزه را ترویج میکند.
- ثبت زیستکره: جنگل حرا بهعنوان "ذخیرهگاه زیستکره" در یونسکو به ثبت رسیده است. این تعیین نشان از ارزش بالای بیولوژیکی و اکولوژیکی جنگل حرا دارد. در آنجا، نظارت بینالمللی بر حفظ و مدیریت این منطقه صورت میپذیرد و تصمیمات گیریهایی نیز به سطح جهانی مطرح میشود.
- تحت حفاظت: با تثبیت عناصر این جنگل بهعنوان "تالاب بینالمللی"، مسئولین به حفاظت و مدیریت پایدار این منطقه توجه ویژهای داشتهاند. این تدابیر در جهت حفظ تنوع زیستی، حفاظت از زیستگاههای مهم پرندگان مهاجر و مدیریت هوشمندانه منابع آبی و گیاهان این منطقه راهاندازی شده است.
- تأثیر در جهانگردی: ثبت جنگل حرا بهعنوان ذخیرهگاه زیستکره توسط یونسکو، جذابیت جنگل را بهعنوان یک مقصد گردشگری پایدار برای گردشگران بینالمللی افزایش داده است. این اقدامات بهویژه بر افزایش آگاهی در مورد اهمیت حفاظت از محیطزیست و تنوع زیستی در سطح جهانی تأثیر مثبت دارد.
- مشارکت مردمی: ثبت جنگل حرا در دستهبندیهای مختلف به جامعه محلی نیز افتخار و احساس مسئولیت میآورد. این امر میتواند باعث مشارکت فعال مردم در فرایند حفاظت و مراقبت از جنگل شود، زیرا آنها از ارتباط نزدیک با این میراث طبیعی و فرهنگی برخوردارند.
موقعیت جغرافیایی جنگل حرا
جنگل حرا در استان هرمزگان، ایران، در تنگه خوران واقع شده و بخشی از سواحل شمال غربی جزیره قشم را فراگرفته است. به طور خاص، این جنگل در مثلث بندر لافت، روستای کوران و منطقه گازی گورزین قرار دارد. این مکان طبیعی در سواحل قشم بهعنوان یکی از جاذبههای گردشگری منحصربهفرد و زیباترین مناطق جنگل حرا شناخته میشود.
لوکیشن نقشه گوگل مپ جنگل حرا
دسترسی به جنگل حرا
برای دیدن جنگل حرا، راه خشکی وجود ندارد و تنها راه دسترسی از طریق آب است. گردشگران معمولاً از اسکلههای روستای طبل، بندر لافت یا اسکله سهیلی به جنگل حرا میروند. به دلیل عدم وجود راه خشک، ناخداهای باتجربه معمولاً برای ارائه تورهای قایقی به جنگل حرا استخدام میشوند. این تورها به گردشگران اجازه میدهند از زیباییهای جنگل حرا بهرهمند شوند.
تجربه در جنگل حرا
تصور کنید که بر روی یک قایق در آبهای خلیجفارس حرکت میکنید و ناگهان درختان سبز جنگل حرا از هر سو به چشم میخورند. این زیبایی طبیعی باعث میشود که هر گوشه از محیط، یک زاویه جدید از زیبایی جنگل را نمایان کند. در فصول سرد، ممکن است با مناظر زیبای پرندگان مهاجر روبهرو شوید که جلب توجه هر علاقهمندی به طبیعت و پرندگان میکند.
تأثیرات گردشگری
تورهای قایقی به جنگل حرا نهتنها به گردشگران امکان میدهند از زیباییهای طبیعی این جاذبه بهرهمند شوند، بلکه همچنین تأثیرات مثبتی بر اقتصاد محلی و آگاهی از حفاظت از محیطزیست ایجاد میکنند. این تورها به گردشگران فرصت میدهند تا با نگاهی نزدیکتر به زندگی در این منطقه بپردازند و از تلاشهای حفاظتی برخوردار شوند.
ساعت بازدید از جنگل حرا قشم
به دلیل شرایط آبوهوایی گرم منطقه جنوبی ایران، توصیه میشود بهترین زمان برای بازدید از جنگل حرا را در اواخر پاییز، زمستان و اوایل بهار انتخاب کنید. در این فصول، شرایط آبوهوایی ملایمتر و مناسبتری برای سفر به این منطقه وجود دارد.
محدودیتهای زمانی:
- جزرومد: به دلیل وجود جزرومد در آب منطقه، توصیه میشود در زمانهایی که جزرومد اتفاق میافتد، قایقها به دلیل شرایط آبی دچار مشکل نشوند؛ بنابراین، ساعات بازدید از جنگل حرا باید با ساعات جزرومد هماهنگ شده باشند.
- ساعات بازدید: ساعات بازدید از جنگل حرا معمولاً از ساعت ۸ صبح تا ۷ شب (۱۹) است. این بازه زمانی به دلیل شرایط آبی و هوایی مناسبتر و هماهنگی با مواقع جزرومد انتخاب شده است.
با رعایت این نکات، میتوانید از سفر به جنگل حرا با کمال لذت بهرهمند شوید و از زیباییهای این منطقه در بهترین شرایط لذت ببرید.
بهترین زمان برای سفر به جنگل حرا در جزیره قشم
هوای گرم قشم، بهویژه در فصل بهار و تابستان، ممکن است چالشهایی را برای مسافران ایجاد کند. به همین دلیل، بهترین زمان برای سفر به جزیره قشم و بازدید از جنگل حرا فصلهای پاییز و زمستان است. در این فصول، هوا در کل کشور سرد شده است و در جزیره قشم می توانید از دمای معتدل و مطلوب هوا لذت ببرید. این موقعیت شما را قادر میسازد تا با آرامش بیشتری از تمام جاذبههای گردشگری قشم، از جمله جنگل حرا، بهرهمند شوید. همچنین، در فصلهای خنکتر سفر به این منطقه، تجربه ای دلپذیرتر و بینظیرتر از زیباییهای طبیعتی جنگل حرا خواهد بود.
بازدید از جنگل حرا قشم با سفریار
سفر به جنگل حرا در جزیره قشم، با تورهای داخلی سفریار، تبدیل به یک تجربه استثنایی و فراموشنشدنی میشود. تور سفر یار با برنامهریزی دقیق و خدمات فوقالعاده، شما را به دنیایی از زیباییهای طبیعت جذب میکند. با انتخاب بهترین زمان سفر، یعنی در فصلهای پاییز یا زمستان، شما از آب و هوای معتدل و دلپذیر منطقه بهرهمند خواهید شد.
-
بله، جنگل حرا در سال ۱۳۵۶ در لیست شبکه جهانی زیستکره و انسان یونسکو ثبت شده است.
-
بهترین زمان برای بازدید از جنگل حرا در فصل های پاییز و زمستان است، زیرا هوا در این فصول ملایم تر و شرایط سفر بهتر خواهد بود.
-
جنگل حرا در سواحل شمال غربی جزیره قشم واقع شده و از جاذبههای گردشگری هرمزگان محسوب می شود.
-
این جنگل به علت توانایی در سازگاری با آب شور دریا و تصفیه آن بهعنوان "جنگل دریایی" شناخته می شود.
-
جنگل حرا بهعنوان زیستگاه مهاجران بسیاری از پرندگان نظیر حواصیل بزرگ و کفچه نوکتیز مشهور است.
دیدگاه ها
نظرتان را در مورد این تور با ما به اشتراک بگذارید